Έχω τρελαθεί με τις ώρες ύπνου του μωρού μου, δεν ξέρω τι να κάνω. Βοηθήστε με γιατί αλλιώς…

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Να ξεχωρίσουμε τις συνήθειες ύπνου κατά ηλικίες γιατί διαφέρουν μεταξύ τους. Και προπαντός ψυχραιμία…

0-3 μηνών

Τα νεογέννητα κοιμούνται αρκετά – περίπου 17 με 18 ώρες την ημέρα για τις πρώτες εβδομάδες και 15 ώρες την ημέρα από τον 3ο μήνα. Αλλά σχεδόν ποτέ δεν κοιμούνται για περισσότερο από 3 με 4 ώρες τη φορά, μέρα ή νύχτα. Αυτό σημαίνει ότι δεν πρόκειται να απολαύσετε ύπνο χωρίς διακοπή. Τη νύχτα θα πρέπει να σηκώνεστε για να ταΐσετε και να αλλάξετε το μωρό σας ενώ τη μέρα θα πρέπει να παίζετε μαζί του. Και ενώ μερικά νεογνά αρχίζουν και κοιμούνται όλη τη νύχτα από την ηλικία των 8 εβδομάδων, τα περισσότερα μωρά φτάνουν 5 ή 6 μηνών για να τα καταφέρουν. Μπορείτε να βοηθήσετε το μωρό σας να φτάσει νωρίτερα στο κατόρθωμα αυτό διδάσκοντας του καλές συνήθειες ύπνου από την αρχή.
Σ’ αυτή την ηλικία, τα παρακάτω είναι οι καλύτερες ενέργειες που θα βοηθήσουν το μωρό σας να αποκτήσει καλές συνήθειες:

• Για τις πρώτες 6 με 8 εβδομάδες, το μωρό σας δεν θα μπορεί να μείνει ξύπνιο περισσότερο από 2 ώρες τη φορά. Αν περιμένετε παραπάνω για να το βάλετε να κοιμηθεί, θα κουραστεί και δεν θα κοιμηθεί πολύ καλά. Παρατηρείτε το μωρό σας για σημάδια ύπνου. Τρίβει τα ματάκια του, πιάνει το αυτάκι του ή αρχίζουν να φαίνονται αδροί σκούροι κύκλοι κάτω από τα ματάκια του; Όταν παρατηρείστε αυτά ή άλλα σημάδια υπνηλίας, πηγαίνετε το κατευθείαν στο κρεβατάκι του. Πολύ σύντομα θα αναπτύξετε την 6η αίσθηση σχετικά με τους καθημερινούς ρυθμούς του μωρού σας και ενστικτωδώς θα γνωρίζετε πότε θα είναι έτοιμο για έναν υπνάκο.
• Μερικά νεογνά είναι «κουκουβάγιες» και θα ξυπνούν ακριβώς τότε που δεν θέλετε. Για τις πρώτες μέρες δεν θα μπορείτε να κάνετε πολλά. Μόλις όμως το μωρό σας γίνει 2 εβδομάδων περίπου, αρχίστε να του μαθαίνετε να ξεχωρίζει τη νύχτα από τη μέρα. Όταν είναι ξύπνιο κατά τη διάρκεια της ημέρας, να παίζετε μαζί του όσο το δυνατόν περισσότερο, έχετε το σπίτι και το δωμάτιο του φωτεινό και μη μειώνετε συνήθεις θορύβους της ημέρας όπως τηλέφωνο, TV ή πλυντήριο. Αν συνηθίζει να κοιμάται κατά τη διάρκεια των γευμάτων, ξυπνήστε το. Τη νύχτα μη παίζετε μαζί του όταν πηγαίνετε στο δωμάτιο του για να το ταΐσετε. Κρατήστε τα φώτα και το θόρυβο χαμηλά και μη σπαταλάτε πολύ χρόνο μιλώντας του. Σε λίγο χρόνο θα αρχίσει να καταλαβαίνει πως το βράδυ είναι ώρα για ύπνο.
• Όταν θα φτάσει 6 με 8 εβδομάδων, αρχίστε να δίνετε στο μωρό σας την ευκαιρία να κοιμάται μόνο του. Πώς; Βάλτε το στο κρεβατάκι του όταν νυστάζει αλλά είναι ακόμα ξύπνιο σε αντίθεση με το νανούρισμα στην αγκαλιά σας. Πολλοί γονείς πιστεύουν πως το νανούρισμα στην αγκαλιά τους δεν επηρεάζει σ’ αυτή την ηλικία όμως απατώνται. Τα μωρά μαθαίνουν συνήθειες ύπνου. Αν κουνάτε στην αγκαλιά σας το μωρό σας για να κοιμηθεί κάθε νύχτα για τις πρώτες 8 εβδομάδες, γιατί να περιμένει κάτι διαφορετικό αργότερα;

3-6 μηνών

Συγχαρητήρια! Από τώρα και μετά αφήστε πίσω σας τις νύχτες που σηκωνόσασταν κάθε 2 με 3 ώρες – το ελπίζω. Από τον 3ο με 4ο μήνα τα περισσότερα μωρά κοιμούνται 15 ώρες την ημέρα, οι δέκα από τις οποίες είναι τη νύχτα και οι υπόλοιπες μοιράζονται ανάμεσα στους 3 ημερήσιους ύπνους (το νούμερο αυτό θα πέσει στους δύο όταν το μωρό σας γίνει 6 μηνών). Μπορεί ακόμα να σηκώνεστε μια με δύο φορές τη νύχτα για τάισμα στην αρχή αυτού του σταδίου, όμως στους 6 μήνες θα μπορεί να κοιμάται όλη τη νύχτα.
Σ’ αυτή την ηλικία να θυμάστε τα παρακάτω για να είστε σίγουροι ότι το μωρό σας μαθαίνει σωστές συνήθειες ύπνου:

• Όταν το μωρό σας ήταν νεογέννητο, σας ήταν εύκολο να το βάζετε για ύπνο βασιζόμενη στα σημάδια υπνηλίας (τρίψιμο ματιών κλπ). Τώρα που είναι λίγο μεγαλύτερο, θα πρέπει να εφαρμόσετε ωράριο ύπνου. Μια καλή ώρα για βραδινό ύπνο είναι συνήθως μεταξύ 7 και 8:30 μμ. Λίγο αργότερα και το μωρό σας θα κουραστεί με αποτέλεσμα να δυσκολευτεί να κοιμηθεί. Μπορεί να μη σας φαίνεται κουρασμένο αργά τη νύχτα – αντιθέτως δε, μπορεί να σας φαίνεται ιδιαίτερα ενεργητικό, έτοιμο να ανέβει στους τοίχους. Όμως πιστέψτε με: αυτό είναι σίγουρο σημάδι ότι είναι περασμένη η ώρα. Μπορείτε να εφαρμόσετε ωράριο και για τους ημερήσιους ύπνους όπως κάνετε και για τον βραδινό ή κοιμήστε το μωρό σας όποτε νοιώσετε ότι κουράστηκε και χρειάζεται να γεμίσει τις μπαταρίες του!!! Εφόσον κοιμάται αρκετά, ότι προτιμήσετε να κάνετε είναι σωστό.
• Αν ήδη δεν το έχετε πράξει, τώρα είναι η καλύτερη στιγμή να εφαρμόσετε μια σταθερή διαδικασία πριν τον ύπνο. Η διαδικασία αυτή μπορεί να περιλαμβάνει ένα (ή όλα) από τα παρακάτω: μπάνιο του μωρού, να παίξετε λιγάκι και ήσυχα με το μωρό σας, διάβασμα παραμυθιού, τραγούδι με νανούρισμα και φιλάκι μετά. Ότι διαδικασία και να διαλέξετε φροντίστε να την εφαρμόζετε με την ίδια σειρά και την ίδια ακριβώς ώρα κάθε νύχτα.
• Αν το μωρό σας δείχνει να κοιμάται περισσότερο από 10 ώρες τη νύχτα, είναι σωστό να το ξυπνάτε το πρωί ώστε να ρυθμίζετε τον ημερήσιο ρυθμό του. Παρότι φαίνεται πως 10 ώρες τη νύχτα δεν είναι πρόβλημα , το μωρό σας χρειάζεται να ακολουθεί κανονικό ρυθμό ύπνου / ξυπνήματος και να «συμπληρώνει» με τους υπνάκους της ημέρας.
• Τα μωρά των 3 με 6 μηνών έχουν ένα καινούργιο πρόβλημα: δυσκολεύονται να κοιμηθούν. Αν παρουσιάζει κάτι τέτοιο, πρώτα σιγουρευτείτε πως δεν μένει ξύπνιο μέχρι αργά. Αν κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει, υπάρχει η πιθανότητα να έχει αναπτύξει προβληματικούς συσχετισμούς ύπνου. Πρέπει να μάθει να κοιμάται μόνο του κι όχι επειδή το νανουρίζετε στα χέρια σας, στο στήθος σας ή με πιπίλα.

6-9 μηνών

Τα μωρά σε αυτή την ηλικία χρειάζονται περίπου 14 ώρες ύπνου την ημέρα και είναι ικανά να κοιμούνται μέχρι και 7 ώρες συνέχεια. Πιθανόν να κοιμάται για 1 με 2 ημερήσιους ύπνους των 1,30 με 2 ωρών ο καθένας, ένα την ημέρα κι ένα το απόγευμα. Θυμηθείτε ότι σταθερά ωράρια ύπνου ρυθμίζουν τις συνήθειες του μωρού σας.
Σ’ αυτή την ηλικία έχετε στο νου σας τα παρακάτω:

• Παρότι ήδη εφαρμόζετε κάποια ρουτίνα πριν τον βραδινό ύπνο (παραμύθι, τραγουδιστό νανούρισμα, μπάνιο), σε αυτή την ηλικία το μωρό θα αρχίσει να συμμετέχει σ’ αυτή. Σιγουρευτείτε πως διατηρείτε την ίδια σειρά και την ίδια ώρα κάθε βράδυ.

• Και οι δύο σας θα ωφεληθείτε με το να έχετε σταθερό ημερήσιο πρόγραμμα. Τούτο δεν σημαίνει πως πρέπει το μωρό σας να τρώει μεσημεριανό στις 12:15 ακριβώς, σημαίνει όμως ότι πρέπει να τηρείτε ένα προβλέψιμο πρόγραμμα. Όταν το μωρό σας κοιμάται, τρώει και παίζει περίπου την ίδια ώρα την ημέρα, είναι πολύ πιθανόν να μη σας προβληματίζει στον ύπνο.
• Το μωρό σας πρέπει να μάθει να κοιμάται μόνο του. Αν αρχίσει να κλαίει, η επόμενη κίνηση εξαρτάται από εσάς. Οι περισσότεροι ειδικοί συστήνουν να περιμένετε μερικά λεπτά για να δείτε αν πράγματι είναι εκνευρισμένο

Μωρά που πριν δεν παρουσίαζαν προβλήματα ύπνου μπορεί ξαφνικά να αρχίσουν να ξυπνούν τη νύχτα ή να δυσκολεύονται να κοιμηθούν τη νύχτα. Γιατί; Τα προβλήματα ύπνου συχνά συνοδεύουν «το άγχος αποχωρισμού». Μέχρι τώρα το μωρό σας έχει μάθει να κάθεται, μπουσουλάει και πιθανόν να σηκώνεται όρθιο. Πολύ πιθανόν λοιπόν να θέλει να εξασκεί τις νέες του ικανότητες και κατά την ώρα ύπνου και να ενθουσιαστεί τόσο ώστε να ξυπνά μόνο και μόνο για να κάτσει όρθιο μια ακόμη φορά!

Μπορείτε να δοκιμάσετε επίσης να μεταθέσετε την ώρα ύπνου μισή ώρα νωρίτερα αν π.χ. δείτε πως το μωρό σας που κοιμάται μετά τις 8.30 μμ ξαφνικά ξυπνά τη νύχτα. Δοκιμάστε το! Τις περισσότερες φορές πιάνει!

9-12 μηνών

Τα μωρά σ’ αυτή την ηλικία κοιμούνται περίπου 10 με 12 ώρες τη νύχτα και 1 με 2 φορές την ημέρα για 1.30 με 2 ώρες τη φορά. Αλλά αυτό όχι σε όλα τα μωρά, χωρίς να ανησυχείτε όμως (διαβάστε εδώ). Σιγουρευτείτε πως κοιμάται αρκετά γιατί ο ύπνος είναι σημαντικός για την ανάπτυξη του. Συνεχίστε να επιμένετε στο σταθερό πρόγραμμα ύπνου.